De gezondheids-, economische en sociale crisis heeft in vele aspecten gevolgen voor de arbeidsmarkt. Onze manier van werken, onze werkruimten en onze behoeften zijn volledig door elkaar geschud. Maar wat mogen we in de toekomst verwachten?
Tekst: Philippe Van Lil
Patrick Junius
CEO
Cushman & Wakefield Design+Build
Sinds februari 2021 is Patrick Junius de nieuwe CEO van Cushman & Wakefield Design+Build. In samenwerking met de George Washington University in de Verenigde Staten volgt zijn bedrijf de evoluties binnen de werkomgeving van dichtbij op, met als doel te anticiperen op toekomstige behoeften op het gebied van vastgoed en andere noden van bedrijven.
Zijn eerste inschatting is dat de ruimte van morgen dynamisch, hybride, flexibel, wendbaar en verbonden moet zijn. “Een esthetisch verzorgde plaats, waar er plaats is voor de cultuur van de onderneming en die stimulerend is voor ontplooiing, persoonlijke ontwikkeling en rijke uitwisseling”, aldus Junius.
Sociale banden opnieuw aanknopen
Op dit moment is de eerste, fundamentele stap om opnieuw sociale banden te kweken. “We wisten al dat sociaal contact onmisbaar is, en dat zal het in de toekomst nog meer zijn. In het privéleven wacht iedereen vol ongeduld om opnieuw met vrienden af te spreken, op restaurant te gaan, culturele evenementen bij te wonen, enz. Dat verlangen zal eveneens gelden voor de arbeidsmarkt van morgen. Elkaar ontmoeten en samenwerken, zijn fundamentele waarden in de beroepswereld.”
Onderzoek heeft aangetoond dat twee dagen per week van thuis uit werken optimaal is. Als dat meer is, vermindert de productiviteit met 20 tot 25%.
Contact onder collega’s leidt tot gezonde wedijver, creativiteit, innovatie en productiviteit. Junius stelt vast dat bepaalde aspecten sterk onder de pandemie geleden hebben: “Thuiswerken en de digitalisering hebben bepaalde soorten contact zeker een flinke boost gegeven, maar ze hebben geen gunstige voorwaarden voor innovatie en creatie gecreëerd. Uit onderzoeken die we hebben uitgevoerd, blijkt trouwens dat twee dagen per week van thuis uit werken optimaal is. Als dat meer is, vermindert de productiviteit met 20 tot 25%.”
Op naar een ‘slimme manier van werken’
In de toekomst moet elke onderneming keuzes maken om het juiste evenwicht te vinden tussen thuiswerken en op kantoor werken. “Dit evenwicht zal natuurlijk van heel wat factoren afhangen, zoals de sector waarin het bedrijf actief is en de bestaande teams. Welke strategie er ook wordt gekozen, niets zal nog onwrikbaar zijn. Aanpassingen zullen blijven doorgevoerd worden, met als belangrijkste doelen dat medewerkers zich goed voelen, de toegepaste strategie de verwachte resultaten oplevert en de continuïteit van de activiteiten gegarandeerd is.”
De coronacrisis heeft ons verplicht om gezonde werkomgevingen te creëren die vooral social distancing bevorderen. Na de pandemie zal dat waarschijnlijk niet veranderen: “Om talenten te laten terugkeren, moet men beveiligde zones creëren op het vlak van gezondheid”, voorspelt Junius. “Maar de ‘slimme manier van werken’ zal zich niet tot dit aspect beperken. Men moet enerzijds inzetten op samenwerkingszones, zoals vergaderzalen, waar de werknemers zich goed voelen. Anderzijds zijn ook comfortabelere zones noodzakelijk, denk aan informele ruimten en ontmoetingsplaatsen die de sfeer van thuis oproepen.”
Samenwerking en interactie zijn van fundamenteel belang om creativiteit en innovatie te stimuleren.
Die intelligentere en flexibelere manier van werken doet dus niets af aan de noodzaak om op kantoor aanwezig te zijn. “Samenwerking en interactie zijn van fundamenteel belang om creativiteit en innovatie in de hand te werken. Er zullen ruimtes ter beschikking worden gesteld om dit te stimuleren. De fysieke omgeving heeft duidelijk een enorme impact op het personeel.”
Dat is eveneens het geval voor de organisatorische structuur van de onderneming: die heeft gevolgen voor het welzijn, de creativiteit en de productiviteit van de werknemers. Junius: “In het verleden werd hier niet altijd voldoende aandacht aan besteed. Tegenwoordig kiezen pas afgestudeerden hun werkplaats in functie van de werksfeer en de aandacht die aan hun welzijn wordt gegeven. De inrichting van kantoren en de algemene organisatie van de onderneming dragen hiertoe bij.”
Kantoor als element binnen een ecosysteem
“Het kantoor zal niet langer de enige plaats zijn waar men gaat werken. Het zal deel uitmaken van een ecosysteem dat uit meerdere oplossingen is samengesteld. Die omvatten thuiswerken, het centrale kantoor met een aantal vergaderzalen en gemeenschappelijke ruimten, en lokale clusters die zich niet noodzakelijk op dezelfde plaats bevinden, zoals cateringzones of coworkingruimtes.”
Dat ecosysteem zal tot veel wendbaarheid leiden. “Als de werknemer zich moet kunnen concentreren, kan hij bijvoorbeeld van thuis uit werken of voor een aantal uur een kleine ruimte binnen de onderneming reserveren. Als hij een samenwerkingsproject moet ontwikkelen, dan kan hij voor een vergaderzaal kiezen. Er staat een nieuw tijdperk voor de deur, en dat zal ons ertoe aanzetten om opnieuw na te denken over het ontwerp van de werkomgeving”, besluit Junius.