Vlaanderen is na Ierland de regio die het hardst zal worden getroffen door de Brexit. “Toch hebben veel bedrijven nog heel wat werk om zich hierop voor te bereiden”, aldus Hans De Backer, Brexit Coördinator bij Flanders Investment & Trade.
Tekst : Joris Hendrickx
Hans De Backer
Brexit Coördinator bij Flanders Investment & Trade
Met welke uitdagingen krijgen Vlaamse bedrijven te maken door de Brexit?
“Volgens onze douane exporteerden meer dan 20.000 Belgische bedrijven naar het Verenigd Koninkrijk terwijl ze nog geen douanenummer hadden. Zij exporteerden tot nu toe dus enkel binnen de interne markt van de Europese Unie. Hierdoor kregen zij nog nooit te maken met douaneformaliteiten. Door de Brexit – en zeker bij een harde Brexit – zal het Verenigd Koninkrijk echter een ‘derde land’ worden.”
“Hierdoor zullen deze bedrijven plots wel onderhevig zijn aan onder andere btw-verplichtingen en douaneformaliteiten. Dat vormt voor veel bedrijven een probleem omdat zij hier helemaal geen kennis van hebben en ook niet over de nodige softwaresystemen beschikken om een digitale supply chain op te zetten.”
Welke bedrijven lopen het grootste risico?
“Voor veel grote bedrijven is er geen probleem. Zij exporteren vaak al langer naar landen buiten de EU, waardoor het voor hen slechts een formaliteit zal zijn. Maar er zijn ook enorm veel kleine bedrijven die sterk afhankelijk zijn van de Britse markt voor wat betreft hun export. Vaak hebben zij contracten met hun afnemers in het Verenigd Koninkrijk die hen via incoterms verplichten om ook de hele importkant op zich te nemen, tot en met de levering aan de eindklant.”
Door de Brexit zullen bedrijven die exporteren naar het Verenigd Koninkrijk plots onderhevig zijn aan onder andere btw-verplichtingen en douaneformaliteiten.
“Zo worden de meeste kleine bedrijven die aan Britse retailers leveren verplicht om op DDP-basis (Delivered Duty Paid) te verkopen. Hierdoor moeten zij een exportaangifte doen aan de Belgische douane én een importaangifte aan de Britse douane. Zij zijn dan ook de import-btw verschuldigd aan de Britse douane. Het komt er voor hen dus op aan om met een goede transporteur samen te werken die hen daar van A tot Z mee helpt.”
“Veel transporteurs zijn trouwens ook erkend als douanevertegenwoordiger. Bedrijven die geen ervaring hebben met alle formaliteiten, raden we dus aan om zo’n douanevertegenwoordiger in te schakelen. Zij kunnen onervaren bedrijven volledig ontzorgen om tot een digitale supply chain te komen en dat vervolgens te integreren met de douanesystemen.”
Waarom is het belangrijk om hier nu al mee bezig te zijn?
“Bedrijven moeten zich hier proactief op voorbereiden en nu al investeren in kennis en ICT. Zeker wanneer ze ook de Britse importaangifte zullen moeten doen, is dat een noodzaak. Een andere of bijkomende optie is een ervaren transporteur inschakelen die aan beide kanten (Britse en Europese) voor hen kan optreden als een douanevertegenwoordiger. Zeker voor de kleine bedrijven is dat interessant. Deze douanevertegenwoordigers worden echter stilaan overbevraagd. Bedrijven mogen dus niet meer te lang wachten om in actie te schieten.”
“Bovendien hebben bedrijven die nu een douanenummer aanvragen en de nodige software in huis halen meteen ook de tools in handen om te beginnen exporteren naar andere landen buiten de Europese unie. Door hier nu al mee bezig te zijn, bouwen ze ook kennis op die ze opnieuw kunnen gebruiken voor alle andere landen waar ze in de toekomst naar willen exporteren. Vlaanderen is nu eenmaal de meest open economie ter wereld, dus vroeg of laat komt dat zeker nog van pas.”
Welke impact zal de Brexit hebben op onze havens?
“Onze havens hebben zich al goed voorbereid. Zij zijn immers cruciaal in deze belangrijke supply chain verandering. De haven van Zeebrugge heeft een unieke positie wat betreft het Verenigd Koninkrijk. Maar liefst 45% van het transport daar komt van en gaat naar het Verenigd Koninkrijk. Zeebrugge heeft bovendien een tiental RoRo-verbindingen (roll on/roll off) met het Verenigd Koninkrijk en Ierland, waarbij de trailers op de boot worden gezet zonder een vrachtwagen of chauffeur. In een wereld waar er een tekort is aan vrachtwagenchauffeurs bespaart dat heel wat kosten en tijd.”
Bedrijven die nu een douanenummer aanvragen en de nodige software in huis halen, hebben meteen ook de tools in handen om te exporteren naar andere landen buiten de Europese unie.
“Bovendien heeft de haven van Zeebrugge samen met zijn omgeving een digitaal door-to-door-systeem ontwikkeld – genaamd RX/Seaport – dat een verbinding maakt tussen alle betrokken spelers (bedrijven, transporteurs, douanevertegenwoordigers, havens, enz.). Ook de haven van Antwerpen beschikt over een gelijkaardig platform onder de naam Nxtport. Deze systemen vergemakkelijken de supply chain aanzienlijk voor bedrijven die handel drijven in landen waar douaneformaliteiten nodig zijn.”
Welke hulp biedt de overheid?
“Om hen bewust te maken van deze noodzaak heeft onze douane alle 20.000 getroffen bedrijven aangeschreven en er 7.000 gebeld. Hieruit bleek alvast dat zo’n 5.000 bedrijven intussen een douanenummer hebben aangevraagd. Maar ook heel wat andere bedrijven zijn er alvast mee bezig. Zo heeft Flanders Investment & Trade meer dan 31.000 bedrijven bereikt via brexitready.be. Dat stemt ons gelukkig, want wat de Brexit betreft is onze leuze ‘Prepare for the worst and hope for the best’. Naast sensibilisering geven we ook advies op maat voor bedrijven die daar nood aan hebben.”
