De grote uitdagingen van de toekomst vergen veel 21ste-eeuwse vaardigheden zoals probleemoplossend denken, kritisch denken, samenwerken, zelfsturing,… Door in te zetten op een sterk STEM-onderwijs kunnen we net op al die componenten inspelen.
Tekst: Joris Hendrickx
Meer uitleg door:
Ilse Ooghe
Algemeen directeur – RVO-Society
Procesmatig leren denken
Ooghe: “STEM is ideaal voor het aanpakken van de uitdagingen van de toekomst (digitalisering, de klimaatverandering en de mobiliteitsproblematiek) omdat de focus ligt op het zelf analyseren en oplossen van reële en complexe problemen. Een belangrijk onderdeel daarvan is het procesmatig leren denken.”
“Of het nu gaat over een wetenschappelijk of een technisch proces, telkens moet men dezelfde stappen doorlopen. Door dat procesmatig denken al vanop jonge leeftijd aan te leren en hen er vertrouwd mee te maken zullen de toekomstige ondernemers en werknemers minder moeite hebben om zulke problemen aan te pakken.”
Durven en samenwerken
“Bij het begeleiden van een STEM-project is het belangrijk om het zelfvertrouwen van de kinderen te stimuleren. De bekende quote van Pipi Langkous is daarbij zeer toepasselijk: ‘Ik heb het nog nooit gedaan, dus ik denk dat ik het wel kan’. Er moet meer nadruk gelegd worden op de evaluatie van het leerproces dan louter op de evaluatie van het eindproduct”, aldus Ooghe.
Ik ben ervan overtuigd dat het laten samengaan van verschillende partners de weg voorwaarts is om meer impact te creëren.
“Ook sociale vaardigheden kunnen perfect via een STEM-project worden ontwikkeld. Samenwerken staat steeds centraal, dus men moet elkaars sterktes ontdekken, rollen leren verdelen, zaken aan elkaar leren uitleggen en op elkaar leren inspelen.”
Brug slaan tussen verschillende disciplines
Ooghe: “STEM vraagt om een geïntegreerde aanpak waarbij de verschillende disciplines niet los van elkaar kunnen worden gezien. Al deze elementen in een STEM-project gieten, met een goede STEM-didactiek, doe je niet zomaar. Het heeft heel wat voeten in de aarde. Een goed STEM-project maken doe je met de expertises van verschillende partijen (educatieve partners, bedrijven, leerkrachten, onderzoeksinstellingen,…).”
“De STEM-kaders en de STEM-processen zijn er. Nu is het tijd om te focussen op de uitrol. Hier is nog veel werk aan en er zijn ook nog heel wat middelen nodig. Het kan dus heel interessant zijn om de brug te slaan tussen de verschillende partners. RVO-Society bevindt zich tussen het onderzoek en educatie, en is bijgevolg goed gepositioneerd als partner om die brug mee te helpen slaan.”
Alle doelgroepen bereiken dankzij partnerschappen
“Al van bij het opstellen van het STEM-actieplan werd aangegeven dat meisjes en kinderen in kansarmoede ondervertegenwoordigd zijn. Intussen neemt het aantal meisjes in bepaalde richtingen alvast toe. Maar dat is nog niet overal het geval.”
Er moet meer nadruk gelegd worden op de evaluatie van het leerproces dan louter op de evaluatie van het eindproduct.
“Ook wat betreft kinderen in kansarmoede hebben we nog een lange weg af te leggen. Het is dus erg belangrijk om synergiën te zoeken. De Vlaamse overheid heeft daarom STEM-academies laten ontstaan en financiert sinds dit jaar ook STEM-partnerschappen”, legt Ooghe uit.
“Ik ben ervan overtuigd dat het laten samengaan van verschillende partners de weg voorwaarts is om meer impact te creëren. Zo maken wij samen met Stad Leuven, meerdere scholen, UCLL en KU Leuven deel uit van het Edison project. Door onze expertise samen te leggen kunnen we de juiste doelgroepen op een laagdrempelige manier bereiken.”
RVO-Society wil jongeren interesseren voor techniek en wetenschappen. Als logische poort tussen onderzoek en onderwijs, vertaalt RVO-Society innovatieve kennis van bedrijven en onderzoeksinstellingen in projecten en educatieve activiteiten voor jongeren en leerkrachten.