De maakindustrie ondergaat dankzij de digitalisatie een snelle en drastische transformatie. Daarbij kan ze gelukkig rekenen op de ondersteuning van Vlaamse expertisecentra en hun netwerk aan partners. Prof. dr. Frank Van Reeth en dr. Mieke Haesen van het Expertisecentrum Digitale Media aan de UHasselt geven meer toelichting bij hun rol in het stimuleren en valoriseren van onderzoek.
Tekst: Joris Hendrickx
Hoe is het Expertisecentrum Digitale Media uitgegroeid tot een belangrijke partner voor de maakindustrie?
Van Reeth: “Het Expertisecentrum Digitale Media (EDM) ontstond in ’87 als een centrum dat zich vooral toespitst op onderzoek rond toegepaste informatica, in samenwerking met de industrie. Daarin gaan we breed, van basisonderzoek tot echt toegepaste projecten en dienstverlening voor bedrijven. Zelfs ons basisonderzoek eindigt niet bij wetenschappelijke publicaties, maar evolueert vaak richting de toepassing ervan in een bedrijf. “
“Initieel deden we onderzoek naar onder meer Computer Graphics, wat later evolueerde naar Visual Computing. Na verloop van tijd is dat uitgebreid met Networked and Secure Systems, Intelligible Interactive Systems, Computational Science en Computational Design and Fabrication. Intussen maken we deel uit van Flanders Make, het strategisch onderzoekscentrum voor de maakindustrie. Hierdoor is het toepassingsdomein van ons onderzoek steeds meer geëvolueerd van mediatechnologie naar technologie voor de maakindustrie.”
De consument verlangt steeds meer gepersonaliseerde producten, maar wel aan de kost van massaproductie.
Dr. Mieke Haesen
Met welke uitdagingen worstelt die maakindustrie?
Van Reeth: “De maakindustrie in Vlaanderen wordt al vele jaren geconfronteerd met outsourcing naar goedkopere productielanden. Vanuit het EDM en Flanders Make willen we daarom de maakindustrie helpen om via innovaties op het vlak van robotisatie, digitalisatie, machine learning en virtual en augmented reality toch relevant te blijven in Vlaanderen. We hopen zelfs dat we via innovatieve samenwerking met de industrie de productie zo voor een stuk opnieuw naar hier kunnen trekken.”
Haesen: “Daarnaast verlangt de consument steeds meer gepersonaliseerde producten, maar wel aan de kost van massaproductie. Ook op die nood aan ‘low volume, high variety’ kunnen technologische innovaties een antwoord bieden. Enerzijds moet de productieomgeving voldoende flexibel worden gemaakt zodat er variatie mogelijk is in de producten.”
“Anderzijds moeten ook de mensen in de productieomgeving vlot en foutloos kunnen switchen tussen verschillende producttypes. Dat kan door werkinstructies digitaal en contextafhankelijk aan te bieden via smart glasses, schermen of projecties. Daarbij wordt rekening gehouden met het type product dat op dat moment wordt geproduceerd, maar ook met de achtergrond en de ervaring van de operator. De vroegere dikke instructieboeken, waarbij operatoren het werk moesten neerleggen om in het boek te zoeken naar de juiste instructies, passen daar niet meer in. De juiste informatie moet onmiddellijk ter beschikking zijn.”
Hoe kunnen bedrijven hun mensen meekrijgen in die digitalisatie?
Van Reeth: “Voldoende aandacht hebben voor hun welzijn is daarin cruciaal. Zeker in complexere productieomgevingen met veel veranderende omstandigheden en massamaatwerk kan dat aspect echter extra onder druk komen te staan. Op basis van onze ervaring en onderzoek inzake Visual Computing en Interactive Systems kunnen we hierin gebruikersgerichte ondersteuning bieden.”
Haesen: “Het grootste deel van ons onderzoek heeft als doel om operatoren, ingenieurs en andere betrokkenen te ondersteunen en een beter beeld te geven van het geheel én de specifieke taak waar ze op dat moment mee bezig zijn. Vanuit onze expertise rond augmented en virtual reality kunnen we dan ook inzetten op een meer innovatieve training van operatoren.”
Binnen VLAIO hebben we een proeftuin rond ‘augmented reality for industry’. We tonen daarbij via experimenten aan bedrijven wat deze innovatieve technologieën voor hen concreet kunnen betekenen.
Prof. dr. Frank Van Reeth
Wat maakt jullie als onderzoekscentrum uniek?
Van Reeth: “Binnen Flanders Make dragen we met EDM vooral bij vanuit onze diepgaande software-expertise in onze specialisatiedomeinen. Dankzij de nood aan digitalisering is die software nu prominent aanwezig in elke tak van de maakindustrie. Daardoor is ons onderzoek nu nóg meer dan vroeger multidisciplinair geworden. In dat kader werken we samen met een breed netwerk aan partners. We betrekken hierbij steeds de eindgebruiker. Daarnaast werken we ons onderzoek uit tot en met de prototypes en leveren we performante oplossingen aan.”
Haesen: “De valorisatie van ons onderzoek zit in het bloed van ons onderzoekscentrum. Dat is ook de visie waaruit we ooit ontstaan zijn. Daarom werken we binnen Flanders Make heel nauw samen met bedrijven in onderzoeksprojecten, waarbij sommige van onze onderzoeksresultaten ook reeds in licentie werden gegeven.”
Van Reeth: “Binnen VLAIO hebben we een proeftuin rond ‘augmented reality for industry’. We tonen daarbij via experimenten aan bedrijven wat deze innovatieve technologieën voor hen concreet kunnen betekenen. Gezien het belang hiervan heeft de Vlaamse regering bovendien een aanzienlijk budget toegekend om dat onderzoek verder te ondersteunen met hoogtechnologische infrastructuur.”