Terwijl het Belgisch retaillandschap voor maart 2020 vooral een run-fun verhaal was, heeft door de COVID pandemie sofashopping definitief haar plaats ingenomen naast de fysieke kanalen. Meer dan de helft van de Belgen koopt nu meerdere keren per maand online en de jaarlijkse studies van Comeos en Safeshops besluiten dat een groot deel van de nieuwe online transacties op het web zullen blijven.
De pandemie plaatst de retailsector dus definitief op een kruispunt: een online kanaal is onontbeerlijk. Terwijl dit voor de grote spelers reeds duidelijk was voor 2020, vraagt dit een inspanning van de kleine handelaars. Uit ons onderzoek blijkt dat die lokale handelaar wel in actie is geschoten. Terwijl slechts 30% een online verkoopkanaal had voor de pandemie, groeide dit aandeel inmiddels tot 65%.
Opportuniteiten voor lokale ondernemers
Helaas lijken veel van deze webwinkels een beperkte houdbaarheidsdatum te hebben. Veel retailers hebben zelf de webwinkel opgezet of verrekenen geen transportkosten. Deze beperkte professionalisering maakt het moeilijk om online in het oog te springen of om te concurreren met winkels die grotere online volumes hebben.
Nochtans liggen er veel opportuniteiten voor lokale ondernemers in de huidige samenleving. De grote vertragingen in de vervoersketen, geopolitieke ontwikkelingen en de evolutie naar een veeleisende, geconnecteerde maar ecologisch bewuste consument zorgen voor een hernieuwd belang van nabijheid in de retailsector. Lokale ondernemers hebben veel troeven in handen om hierop in te spelen.
Korte keten voor iedereen
In eerste instantie is een professionele online aanwezigheid een must. Om als webwinkel in het oog te springen tussen de Zalandos, zijn een uitgekiende back-end en een frisse look vereist. Een enorm potentieel ligt echter in de sociale media. Via Instagram en andere kanalen is het mogelijk om direct en frequent met een lokaal doelpubliek in interactie te gaan. Die interactie betekent niet enkel verkopen, maar ook het snel opmerken van nieuwe lokale trends.
In tweede instantie kan de lokale speler zijn creativiteit, duurzaamheid en authenticiteit benadrukken. Het Korte Keten-concept hoeft niet beperkt te blijven tot de voedingssector, zeker niet met de noodzaak aan meer circulariteit.
Tot slot mogen retailers het belang van logistiek niet onderschatten. De levering van een product bepaalt nu mee haar waarde. Het is onmogelijk om te concurreren met de grote webwinkels in de race om zo snel mogelijk te leveren. Er zijn echter genoeg andere logistieke services, zoals een levering door een lokale fietskoerier met iets meer geduld dan de traditionele pakketbezorger.
De huidige ontwikkelingen bieden dus heel wat opportuniteiten, nu is het aan de ondernemer om de boot niet te missen.
Joris Beckers – postdoctoraal onderzoeker FWO aan de Universiteit Antwerpen.