Home » Mobiliteit » Luchtkwaliteit verbeteren door slim rijden
Slimme mobiliteit

Luchtkwaliteit verbeteren door slim rijden

luchtkwaliteit autosnelweg
luchtkwaliteit autosnelweg

De vervuilde lucht staat met stip op één wat betreft de milieurisico’s voor onze gezondheid in Europa. Daarom zoeken ook steden vandaag naar oplossingen om de luchtkwaliteit in hun regio te verbeteren. Denk maar aan: lage emissiezones, gerichte luchtkwaliteitsmetingen en slimme mobiliteitsoplossingen. 

Het grootste milieurisico voor gezondheid

Volgens de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) is de slechte luchtkwaliteit het grootste milieurisico voor onze gezondheid in Europa. Inwoners van grote steden lopen het meeste gevaar. De slechte lucht is de oorzaak van 400.000 vroegtijdige sterftes per jaar en honderden miljarden euro’s aan gezondheidskosten in de EU.

Eén van de belangrijkste bronnen van de vervuilde lucht is de mobiliteitssector. Die is goed voor 16% van de jaarlijkse broeikasgasemissies wereldwijd, en zelfs voor 22% in België. Het koolstofvrij maken van die sector is dan ook een van de prioriteiten van de Europese Unie; ondertekend in het akkoord van Parijs, de Green Deal van Europa en de strategie Fit for 55 van de Europese Commissie.

Maatregelen in de stad

Om de luchtkwaliteit voor hun bewoners te verbeteren, voeren steeds meer grote steden vandaag maatregelen in zoals het stimuleren van het gebruik van de fiets of het openbaar vervoer of bijvoorbeeld snelheidsbeperkingen. Maar verschillende steden creëerden ook al lage-emissiezones, waarbij de meest vervuilende wagens uit de stadskern worden geweerd.

Elektrisch rijden: de oplossing?

De Vlaamse Regering wil dat alle bedrijfswagens vanaf 2026 broeikasvrij zijn, en zal dan enkel nog elektrische wagens fiscaal aftrekbaar maken. Een elektrisch voertuig (EV) is namelijk een stuk minder vervuilend dan auto’s met verbrandingsmotoren. Ze stoten tijdens het rijden geen stikstof- en fijnstof motor emissies uit, en verliezen tot 25% minder fijnstof door slijtage.

Slim rijden, minder uitstoten

Niet alleen het soort wagen is van belang, ook regelmatig onderhoud. Slijtage (van de banden, remmen, …) veroorzaakt namelijk 50% van het fijnstof dat vrijkomt bij het rijden. En ook je rijgedrag bepaalt de hoeveelheid vervuilende deeltjes die je wagen uitstoot. Volgende maatregelen verduurzamen je rijgedrag:

  1. zuinig rijden
  2. minder stationair draaien 
  3. carpoolen of auto’s delen 
  4. totaal aantal ritten verminderen

Telematica-providers, zoals Geotab, bieden trackingsystemen aan waarmee bedrijven wagengebruik en rijgedrag kunnen opvolgen en analyseren. Hiermee hebben ze een beter zicht op bepaalde processen in hun EV-wagenpark, en kunnen ze maatregelen nemen om te verduurzamen.

Good Practice in Aken: realtime lokale luchtkwaliteitskaarten

In Duitsland wordt de nationale luchtkwaliteit gemeten aan de hand van zo’n 400 lokale stations verspreid over het hele land. Ze geven een accuraat beeld van de globale luchtkwaliteit weer, maar door hun relatief lage aantal blijft de data beperkt tot gegevens van versnipperde meetpunten binnen een stad. 

Voor het Air Quality Project in Aken – een samenwerking tussen Geotab en onderzoekers van de Akense universiteit – werd er een nieuwe methode ontwikkeld om lokale data te verzamelen rond de luchtkwaliteit. Vloten die de stad doorkruisen – zoals openbaar vervoer – werden uitgerust met gevoelige sensoren die de luchtkwaliteit meten. Data wordt verzameld, geanalyseerd en ingebracht op een warmtekaart. Gegevens worden zo nauwkeurig weergegeven voor elke straat op elk moment van de dag, en hotspots worden geïdentificeerd. Hierdoor kan de stad maatregelen om de emissies te verminderen beter evalueren en innovatieve oplossingen creëren, zoals slimme verkeerslichten of geoptimaliseerde routing voor burgers op basis van de luchtkwaliteitswaarden.

Meer weten over duurzame mobiliteit? Beluister hieronder onze podcastaflevering!

Next article