Onze bedrijven beleven hoogst onzekere en moeilijke tijden. Het lijkt contradictorisch, maar net daarom moeten we blijven investeren”, zegt Jolyce Demely, algemeen directeur bij Agoria Vlaanderen. “Steun voor onderzoek en ontwikkeling is van groot belang om als kleine regio zowel op technologisch als economisch vlak concurrentieel te blijven.”
“De krapte op de arbeidsmarkt enerzijds en de kloof tussen de beschikbare competenties en diegene die we nu echt nodig hebben anderzijds, vormden samen met onze hoge loonkost al geruime tijd een rem op onze economische groei. De coronacrisis en de oorlog in Oekraïne voegden daar nog een enorme schaarste aan grondstoffen én een energiecrisis aan toe. De marges voor bedrijven krimpen, de tekorten aan chips, bouw- en andere materialen leggen de productie en talrijke investeringsprojecten stil. Maar desondanks is investeren in de toekomst meer dan ooit noodzakelijk. Investeringen in de digitalisering en verduurzaming van onze bedrijven en samenleving maken ons toekomstbestendig.”
Om als regio competitief te blijven en buitenlandse investeringen aan te trekken, is een toekomstgericht industrieel beleid onontbeerlijk.
Een veerkrachtig Europa
“Met het Europese herstelfonds van 750 miljard euro trok de EU reeds voluit de kaart van digitalisering en duurzaamheid. Slimme investeringen én hervormingen moeten Europa veerkrachtiger maken. Maar daarnaast waakt Europa ook over haar strategische autonomie. Met belangrijke projecten van gemeenschappelijk Europees belang, de zogenaamde IPCEI-projecten, laat Europa uitzonderingen op de staatsteunregels toe voor projecten die ze van hoog strategisch belang vindt voor de autonomie van ons continent. Zo waren er reeds projecten rond gezondheid, waterstof, micro-elektronica, cloudtoepassingen en batterijen. Vooral de grote lidstaten met dito innovatiebudgetten rijven op deze manier baanbrekende innovatieprojecten binnen. Voor Vlaanderen is dat met een beperkter innovatiebudget een uitdaging, maar toch is het belangrijk dat we niet achterophinken in Europa en dus zeker ook inzetten op die IPCEI-thema’s die veel potentieel voor onze regio inhouden.”
Internationale samenwerking
“Steun voor onderzoek en ontwikkeling is van groot belang om globaal op technologisch en economisch vlak concurrentieel te blijven. In combinatie met lokale productie vormt dat namelijk de ruggengraat van een sterke economie. Voor Vlaanderen is het dus van groot belang om de industrie te omarmen, te verankeren en blijvend aantrekkelijk te zijn om buitenlandse investeringen binnen te halen. Hoewel de Vlaamse regering de ambitie uitspreekt om tot de top drie van innovatie regio’s van Europa te behoren, kan de toekomstvisie duidelijker en de daadkracht sterker om deze ook om te zetten in een coherent, vooruitstrevend Vlaams industrieel beleid. Dit is geen pleidooi voor protectionisme. Het is niet alleen onwenselijk, maar ook een illusie om te denken dat Europa onafhankelijk van het buitenland kan overleven. Integendeel, internationale samenwerking is een noodzaak, maar dan wel liefst op gelijke voet.
Een duurzame toekomst vereist een versnelde digitale en groene transitie van onze industrie.
Versnelde digitale en groene transitie
“Het is ondertussen wel duidelijk, een duurzame toekomst vraagt een versnelde digitale en groene transitie van onze industrie. Laat ons dan ook voluit deze kaart trekken, transversaal over alle beleidsdomeinen heen, ter ondersteuning van een verankering en versterking van de industrie. Want ja, onze kennis is onze enige grondstof. Maar zijn we er wel zo zeker van dat de talenten die we vandaag opleiden over de nodige kennis en competenties voor de snel ontwikkelende technologische evoluties van de toekomst beschikken? Vlaanderen heeft veel sterke en internationaal gerenommeerde kennisinstellingen, maar slagen we er wel voldoende in om de opgebouwde kennis ook bij onze eigen bedrijven onder te brengen? Vlaanderen beschikt over hoogtechnologische expertise op het vlak van hernieuwbare energie, maar hoe zorgen we er ook voor om de binnenlandse markt te ontwikkelen en over de nodige infrastructuur te beschikken om deze energie ook in onze Vlaamse economie en samenleving te laten doorstromen?”
Een toekomstgericht industrieel beleid
“Er is ook goed nieuws. We hoeven niet van nul te beginnen. In het buitenland zijn tal van goede voorbeelden van een toekomstgericht industrieel beleid. We kunnen onder andere de mosterd halen in Oostenrijk (Industrie 4.0 Österreich), Ierland (Future Manufacturing Ireland), Duitsland (Germany 2030: Creative Renewal). Willen we als regio competitief blijven en buitenlandse investeringen aantrekken, dan is een toekomstgericht industrieel beleid onontbeerlijk. Een beleid dat steunt op een langetermijnvisie voor Vlaanderen, een onderliggend stappenplan dat over de verschillende beleidsdomeinen wordt uitgevoerd en een bijhorende internationale marketingstrategie om ons als aantrekkelijke regio voor investeringen te profileren. Bij Agoria Vlaanderen staan we klaar om daaraan mee te werken.”