Als onderneming kan je een beroep doen op uitzendkrachten voor korte of langere opdrachten. Hiervoor spreek je een erkend uitzendbureau aan dat jou de meest geschikte uitzendkracht ter beschikking stelt. “Om het welzijn van uitzendkrachten te beschermen, zijn werkgevers gebaat bij een goed functionerend preventiebeleid”, zegt Marijke Bruyninckx, directeur bij Preventie en Interim.
“De allereerste voorwaarde is dat je als onderneming precies formuleert wat je verwacht van de uitzendkracht op het vlak van competentie, scholing, ervaring en medische geschiktheden”, vertelt Bruyninckx. “Als je een kant-en-klare uitzendkracht wenst – of anders gezegd een uitzendkracht die je vaste werknemer evenaart -, dan bezorg je aan het uitzendkantoor vanzelfsprekend alle nuttige informatie over de te bezetten werkpost of functie op de werkplek.”
Werkpostfiche
Uitzendkrachten worden flexibel ingezet. Dat betekent dat de uitzendkracht zich elke keer opnieuw moet inwerken op een nieuwe werkplek met nieuwe collega’s, andere bedrijfsafspraken, enz. Hoe meer ervaren de uitzendkracht, hoe beter hij hierin is. “Om het welzijn van uitzendkrachten te beschermen, zijn werkgevers gebaat bij een goed functionerend preventiebeleid”, klinkt het. “Bij het verplicht onthaal van de uitzendkracht op de eerste werkdag is het cruciaal dat procedures, veiligheidsinstructies en taakafspraken goed worden doorgesproken met de uitzendkracht. Het is not done om een uitzendkracht op zijn eerste dag zonder verdere uitleg te laten starten aan zijn werkpost of functie. Onderzoek van de arbeidsongevallen van uitzendkrachten leert namelijk dat deze heel vaak optreden binnen de eerste drie dagen van de opdracht op de nieuwe werkplek. Als uit risicoanalyse blijkt dat er gezondheidsrisico’s verbonden zijn aan de werkpost of functie, dan gebeurt de informatie-uitwisseling tussen de werkgever en het uitzendkantoor verplicht door middel van een werkpostfiche.” Preventie en Interim, de centrale preventiedienst voor de uitzendsector, heeft speciaal voor de werkgevers de website werkpostfiche.be ontwikkeld met de mogelijkheid om werkpostfiches online in te vullen en af te drukken. Bruyninckx: “De fiches op de site zijn modelwerkpostfiches, opgemaakt volgens de eisen van de welzijnswetgeving. We raden werkgevers aan om de informatie-uitwisseling over de betreffende werkpost altijd via een werkpostfiche te doen. Zodoende is een bepaalde standaardisering van uit te wisselen informatie over werkpost, taken, persoonlijke beschermingsmiddelen en instructies gegarandeerd en kan het uitzendkantoor de beste match realiseren om een uitzendkracht te selecteren.”
Uit onderzoek blijkt dat arbeidsongevallen met uitzendkrachten meestal optreden tijdens de eerste drie dagen van de opdracht op een nieuwe werkplek.
Beschermingsmiddelen
Een uitzendkracht geniet van dezelfde bescherming tegen arbeidsongevallen en gezondheidsschade als de vaste werknemer. Veiligheidsschoenen, werkkledij, enz. zijn ook voor de uitzendkracht bedoeld en worden geleverd door de werkgever. Niettemin zijn er afspraken mogelijk waarbij het uitzendkantoor de werkgever ontlast van deze verplichting en zelf de persoonlijke beschermingsmiddelen bezorgt aan de uitzendkracht. Ook hier vraagt de informatieoverdracht tussen werkgever en uitzendkantoor de nodige discipline. Op de werkpostfiche wordt dan ook het type en de norm van elk beschermingsmiddel nauwkeurig genoteerd, zodat het uitzendkantoor aan de uitzendkracht het correcte materiaal bezorgt.
Uniek in Europa
Preventie en Interim ijvert al 25 jaar nonstop voor de veiligheid en gezondheid van uitzendkrachten. Toen de sociale partners in 1998 besloten om een preventiedienst op te richten specifiek voor uitzendkrachten was dit een baanbrekende beslissing. Tot op vandaag blijft Preventie en Interim de enige sectorale preventiedienst die bij wet is opgericht, zowel in België als in Europa. “Dat dit heeft geloond voor het welzijn van de uitzendkracht blijkt alvast uit de arbeidsongevallencijfers die we jaarlijks opvragen bij onze leden, namelijk erkende uitzendkantoren”, aldus Bruyninckx. “Waar bij de start van Preventie en Interim de frequentiegraden (aantal arbeidsongevallen per gewerkt uur) meer dan 99,6 bedroegen, is dit cijfer de voorbije 25 jaar met 62% gedaald. Anno 2022 bedraagt de frequentiegraad voor arbeidsongevallen van uitzendkrachten 38,4.”
Grondige risicoanalyse
Net zoals bij vaste werknemers blijft het ook voor uitzendkrachten uitermate belangrijk om de veiligheid en gezondheid op de werkplek strikt te bewaken. Uit de analyse van de ernst van de arbeidsongevallen blijkt meermaals dat er werkgevers zijn die geen zicht hebben op de risico’s op de werkplek. Daarnaast zijn gebrekkige communicatie en het niet voorzien in een gepast onthaal belangrijke oorzaken van ongevallen van uitzendkrachten. “Het is bijna een cliché, maar we kunnen niet hard genoeg benadrukken hoe belangrijk het is voor werkgevers om hun werkposten aan een grondige risicoanalyse te onderwerpen. Hier komen de externe diensten voor preventie en bescherming in beeld: zij moeten werkgevers hierin ondersteunen – mits betaling van een jaarlijkse bijdrage. Eens werkgevers deze stap hebben gezet, komt als vanzelfsprekend een dynamiek op gang om de gepaste preventiemaatregelen te nemen. En dat komt zowel de uitzendkracht als de vaste werknemer ten goede”, besluit Bruyninckx.
Profiel van de uitzendkracht
In 2022 werd voor 216,9 miljoen uur aan uitzendarbeid uitgevoerd door uitzendkrachten én jobstudenten die via een uitzendkantoor werken. Hiervan is 60% handarbeid is en 40% hoofdarbeid. Ten opzichte van de totale werkende bevolking bedraagt dit 2,3%, wat overeenkomt met 111.226 voltijdsequivalenten. Het aandeel jobstudenten bedraagt ondertussen 18% van alle uitzendarbeid. In aantallen werden 693.182 uitzendkrachten tewerkgesteld, waarvan ruim 270.000 jobstudenten. Het merendeel van de uitzendkrachten werkt in de dienstensector (62%), gevolgd door de industrie (28%), bouw (4%) en landbouwsector (2%).