We werken graag en veel van thuis uit. Sinds corona is telewerk in veel bedrijven niet meer weg te denken. Wat een nood was tijdens de pandemie, is voor velen intussen een deugd geworden. Werknemers verwachten vaak ook van toekomstige werkgevers dat zij telewerk aanbieden.
Eline De Rycke
Adviseur UNIZO
Philippe Van Walleghem
Adviseur UNIZO
“Er zijn wel wat voordelen verbonden aan telewerk, voor beide partijen”, zeggen Eline De Rycke en Philippe Van Walleghem, adviseurs bij UNIZO. “Het maakt de werkgever interessanter op de arbeidsmarkt en mensen moeten minder verplaatsingen afleggen. Werknemers krijgen zo meer vrijheid en tijd voor hun gezin, wat hun privébalans en dus hun welzijn ten goede komt.”
Sociaal isolement
Maar de medaille heeft ook een andere kant. Niet elke functie kan uitgeoefend worden van thuis uit. Denk aan arbeiders, een winkelbediende of een tuinman. Daarnaast kan het heel wat moeilijkheden veroorzaken bij de arbeidsorganisatie. Ook gebrek aan persoonlijk contact met de collega’s kan leiden tot een gevoel van isolatie en de teamdynamiek beïnvloeden. “Naast de formele zijn ook informele fysieke contactmomenten op de werkvloer van belang. Een praatje aan de koffiemachine of samen lunchen zorgt voor verbondenheid. Als dat ontbreekt, dreig je ook te vervreemden van je collega’s of nog erger, te vervallen in eenzaamheid en sociaal isolement”, klinkt het.
“We spreken hier dus over een evenwichtsoefening. Belangrijk is dat telewerk een vrije keuze is voor de werkgever waarover best correcte afspraken worden gemaakt. Flexibiliteit werkt immers in beide richtingen. Zeker voor kmo’s kan dit best een grote uitdaging zijn. Ze moeten concurreren met grote bedrijven die structureel telewerk aanbieden. Toch is het vaak de eerder informele context die kmo’s aantrekkelijk maakt bij werknemers. De lijnen zijn korter, er is meer persoonlijk contact en de jobs zijn vaak veelzijdiger.”
Naast de formele zijn ook informele fysieke contactmomenten op de werkvloer van belang. Een praatje aan de koffiemachine of samen lunchen zorgt voor verbondenheid.
Welzijn op kantoor
Werkgevers doen vandaag al heel wat inspanningen om een veilige en aangename werkplek te creëren, zelfs zonder dat er wettelijke verplichtingen tegenover staan. Het is voor elke werkgever van belang dat werknemers veilig en gemotiveerd aan het werk zijn. Bovendien is het in een tijd waar er veel getelewerkt wordt extra belangrijk om hier als kmo-werkgever op in te zetten. Een aangename en goed gefaciliteerde kantoorinrichting zorgt ervoor dat mensen graag fysiek naar het werk komen. “Daar schuilt echter ook het addertje onder het gras”, aldus De Rycke en Van Walleghem. “De wetgeving ‘welzijn op het werk’ is zo complex en formeel dat het voor kleine ondernemingen niet altijd evident is om die veelheid aan regels te kennen en op te volgen. Bovendien wordt er veel verantwoordelijkheid bij de werkgever zelf gelegd, wat het voor een kmo-werkgever (zonder HR-dienst of interne expertise) des te lastiger maakt. Dat gaat dan over verplichtingen als het jaarlijkse actieplan, het globaal preventieplan, psychosociale en ergonomische risicoanalyse en ga zo maar verder. Op basis hiervan moeten werkgevers dan de nodige preventiemaatregelen nemen, maar we merken dat veel kmo’s worstelen met het formele aspect van de welzijnswetgeving. Een aangename werkomgeving wordt niet op papier bepaald.”
Eigen dynamiek
In een kmo werken kent een eigen context en dynamiek. Nergens is de band met de werkgever zo nauw en direct, en zal de werkgever maatregelen nemen om het zijn werknemers naar hun zin te maken. Maar van regulitis wordt niemand blij. Hou daarom telewerk buiten een al te strikt juridisch kader. “Onderlinge afspraken tussen werkgever en werknemer werken in een kmo het best”, klinkt het in koor. “Als we naar de welzijnswet kijken, hebben we nood aan een wetgeving die zich focust op het praktische aspect in plaats van het formele aspect. Minder administratieve verplichtingen, maar meer effectieve preventie met duidelijke richtlijnen. Het zal de sfeer, de gezelligheid en het welzijn op kantoor alleen maar ten goede komen.”
