België zal in de nabije toekomst volledig de shift maken naar hernieuwbare energie. Daarbovenop is er de versnelde elektrificatie van ons verbruik. Hierdoor zal het beheer van het evenwicht op het elektriciteitsnet helemaal veranderen. Softwaretoepassingen op basis van artificiële intelligentie kunnen helpen om de toegenomen complexiteit en de wisselende beschikbaarheid van die groene energie op een gecontroleerde en gebruiksvriendelijke manier te beheren, zowel voor netbeheerders als energieleveranciers. Charles Delhaye (CEO) en Bart Focquaert (Director of Sales & Delivery BeNeLux) van Haulogy geven meer uitleg.
Tekst: Joris Hendrickx
Welke uitdagingen brengt de energietransitie met zich mee?
Focquaert: “Door de transitie richting hernieuwbare energie zal de productie veel dynamischer worden. Het zal er dan ook op aankomen om zo veel mogelijk groene energie te consumeren wanneer deze beschikbaar is, liefst nog van je eigen productie met bijvoorbeeld zonnepanelen. We moeten dus nadenken hoe we de consumptie in die richting kunnen sturen. De dag -en nachtteller werd destijds geïntroduceerd om consumenten aan te moedigen om ’s nachts de overschot van energie van de kerncentrales te verbruiken. Nu moeten we naar een dynamischer en intelligenter systeem dat rekening houdt met de beschikbaarheid van groene energie. Wanneer er veel beschikbaar is, kan je de prijs laten dalen, zodat mensen op dat moment worden aangezet om hun elektrische wagen op te laden, hun wasmachine aan te zetten, enz.”
Hoe kan technologie consumenten helpen om daar mee om te gaan?
Focquaert: “Consumenten moeten uiteraard wel weten wanneer die energie goedkoper is. Hier zien we een cruciale rol weggelegd voor de energieleveranciers. Met Haulogy ontwikkelen we daarom slimme IT-oplossingen die data van verschillende bronnen capteren (onder meer weersinformatie) om zo de productiecapaciteit en de consumptie te voorspellen. Die data koppelen we ook aan de prijzen op de energiemarkt. Dat laat energieleveranciers toe om hun klanten aan te zetten om op een bepaald ogenblik meer of minder te consumeren. Dat kan door de prijs aan te passen of toestellen automatisch aan -of af te schakelen. Bovendien verkleint hiermee de blootstelling aan de onbalanskosten voor de energieleverancier.”
We moeten evolueren naar een dynamischer en intelligenter systeem dat rekening houdt met de beschikbaarheid van groene energie.
Delhaye: “De complexiteit neemt dus toe, terwijl de doorsnee consument tot vandaag elektriciteit gebruikt zonder er verder bij na te denken. De oplossingen van Haulogy beheersen dit voor onze klanten (de energieleveranciers en netbeheerders), wat uiteindelijk ook de consument ten goede komt. Zo vermijden we dat er weerstand ontstaat tegen de energietransitie en zorgen we ervoor dat de meer dan elf miljoen Belgen in de komende vijf jaar hun gewoontes en verbruik zonder al te veel moeilijkheden zullen kunnen aanpassen.”
Hoe kan het elektriciteitsnetwerk zo optimaal mogelijk ingericht worden om te kunnen omgaan met die flexibiliteit ?
Focquaert: “Ook daar is het intelligent gebruik van data de sleutel tot succes. Er is nu eenmaal een beperkte capaciteit op het netwerk. Onze slimme IT-oplossingen kunnen netbeheerders helpen om de knooppunten in het netwerk in kaart te brengen en te beslissen welke eerst moeten worden aangepakt. Maar ze kunnen ook helpen om energiestromen in het netwerk in kaart te brengen en te sturen.”
Een huis dat beschikt over zonnepanelen, een thuisbatterij en een oplaadpaal moet zijn thuisbatterij en die van de elektrische wagen(s) maximaal opladen op een moment dat de energie goedkoop of gratis is.
Delhaye: “Tot nu toe beheert Elia alleen het evenwicht tussen de productie en de consumptie om zo de continuïteit van de diensten te verzekeren. In de toekomst zullen de productiebronnen echter erg verspreid zijn. Hierdoor zullen ook de distributienetbeheerders zich moeten bezighouden met eventuele lokale overbelastingen van het netwerk. Met onze oplossing kunnen zij de stromen binnen het netwerk en de evolutie daarvan inschatten, voorspellen en sturen. Op die manier kan het netwerk met zijn huidige capaciteit toch maximaal de groene energie verwerken op het moment dat die geproduceerd wordt. Daarnaast zullen distributienetbeheerders ook een prijs per kwartier moeten doorgeven. Die zal een weerspiegeling moeten zijn van de beschikbaarheid van de groene stroom en de belasting van het netwerk.”
Welke mogelijkheden zien jullie om lokaal opgewekte energie optimaal te benutten?
Delhaye: “Een huis dat beschikt over zonnepanelen, een thuisbatterij en een oplaadpaal moet zijn thuisbatterij en die van de elektrische wagen(s) maximaal opladen op een moment dat de energie goedkoop of gratis is. Wanneer de energie daarna duurder wordt, kunnen die batterijen de gebufferde energie terug afgeven aan het huis. Ons AMEO-platform kan die optimalisatie automatisch doen op basis van ingestelde drempels en de weersvoorspellingen, en zo de complexiteit wegnemen voor de eindgebruiker. Ook voor bedrijven kan dat gebeuren. Een niveau hoger zijn de energiegemeenschappen. Die lijken ons een nog betere en kostenefficiëntere manier om zo’n lokale flexibiliteit te benutten en af te stemmen. Alle plaatselijke energieproductie en -consumptie kunnen zo immers optimaal in evenwicht worden gebracht omdat ze gedeeld worden over meerdere huizen en bedrijven. Zo’n energiegemeenschap kunnen de distributienetbeheerders beschouwen als één consumptieprofiel. Dat maakt het makkelijker omdat zij niet meer ieder huis en bedrijf apart moeten beheren. Ons AMEO-Community-platform is een oplossing om zo’n energiegemeenschap optimaal te beheren.”