Rik Coeckelbergs
Trendwatcher – Founder/General Manager The Banking Scene
“De bankoverstapdienst is een dienst die de banken aanbieden om een overstap naar een concurrent eenvoudiger te maken. 70.000 Belgische consumenten maakten hier in 2018 gebruik van. Dat betekent dat 99,4% van de bevolking hier geen gebruik van heeft gemaakt.
De Belg ligt niet wakker van een overstap naar een andere bank.
Digitaal en zonder risico
We hebben nog steeds een groot vertrouwen in onze bank voor financiële diensten. In tijden van verandering is dat een enorme geruststelling voor de sector. Toch mogen banken dit niet als een zekerheid beschouwen voor de toekomst. Een recente studie van Accenture wees uit dat anno 2019 70% van de Belgen vertrouwen heeft in hun bank in. In 2018 was dit nog 79%.
De vele negatieve persberichten over de sector spelen hier wellicht een rol, evenals de aandacht naar rechtszaken tegen banken met betrekking tot fraude en belastingontduiking. Wereldwijd zouden er sinds 2008 voor 26 miljard dollar boetes uitgeschreven zijn aan inbreuken tegen anti-witwas wetgevingen en antiterrorisme.
Traditioneel zijn banken risico-avers, ook in digitale transformatie en innovatie. Toch verwachten consumenten dat banken stappen zetten naar een betere digitale dienstverlening. Deze nieuwe digitale context brengt nieuwe risico’s met zich mee, die in de traditionele processen niet opgevangen worden.
Telkens opnieuw staan banken voor een belangrijk te balanceren evenwicht: doorgedreven digitale klantenervaring zonder in de achtergrond extra risico te nemen.
Concurrentieel voordeel
Om dit evenwicht te bewaren doet men steeds meer beroep op externe experten en leveranciers. Deze spelers hebben jarenlange ervaring in het bestrijden van witwassen van geld en terrorismefinanciering. Ze hebben deze ervaring opgedaan bij verschillende financiële instellingen en ze zijn dus beter op de hoogte van hoe criminelen redeneren en opereren.
Daarnaast hebben dit soort profielen een perfect zicht op de laatste technologische trends en reguleringen die op de sector afkomen. Om u een idee te geven: Bank of America Merril Lynch deed in 2018 een studie rond regulering en stelde vast dat de financiële sector gemiddeld genomen gebonden is aan 128.000 verschillende wetgevingen.
Hoewel risicobeheer een kerntaak is van een bank, is dit zelden de reden waarom een klant kiest voor bank A of bank B. Banken zijn met andere woorden verplicht om enorme investeringen te doen in oplossingen die hen onvoldoende onderscheiden van hun concurrenten om zo een concurrentieel voordeel te hebben.
Regtech: 1+1=3
Uit dit kluwen van wetten en nieuwe technologieën is sinds enkele jaren een nieuwe groep bedrijven ontstaan die zich profileren als ‘regtech’. Ze zetten technologie in om financiële instellingen te ondersteunen in de rol van vertrouwenspersoon voor hun klanten op het vlak van financiële dienstverlening.
Samenwerken met deze nieuwe regtechs biedt enorme kansen. Ze helpen banken de risico’s te controleren op een kostenefficiënte manier. Regtechs bieden hun diensten aan bij verschillende klanten en spreiden op die manier ontwikkelingskosten.
Risk Management
McKinsey berekende recent dat banken en fintechs 7% van hun inkomsten herinvesteren in IT. Het grote verschil tussen banken en fintechs zit in de verdeling van deze budgetten: fintechs zullen gemiddeld 70% alloceren aan nieuwe ontwikkelingen en innovatie, bij banken is dat slechts 35%. De overige 65% gaat naar onderhoud van hun systemen.
Regtechs maken van risk management en compliance hun kerntaken: omzet en succes hangt af van de performantie van de oplossingen die zij in de markt zetten. Zij zullen hier met andere woorden op een heel andere manier naar kijken dan een financiële instelling, waar deze systemen bijdragen tot de kosten in plaats van de inkomsten van een bedrijf.
Samen sterk
In de perfect storm waarin banken vandaag zitten door nieuwe wetgevingen, negatieve interesten, wijzigende klantenverwachtingen en nieuwe concurrenten kijkt men ook steeds meer naar elkaar voor samenwerkingen.
Rond Know Your Customer hebben zowel Luxemburg, Nederland en intussen ook België al gecommuniceerd dat ze nog meer zullen samenwerken. Payment Services Directive 2 is bij vele kleinere banken in België en Luxemburg succesvol opgeleverd door de handen in elkaar te slaan.
Wellicht is het gekendste voorbeeld itsme, waarbij onder andere de 4 Belgische grootbanken mee aan de tekentafel zaten.
Rond onderwerpen die de bank niet onderscheiden van zijn rechtstreekse concurrenten zullen banken steeds meer hun krachten bundelen. Op die manier kan opnieuw ingezet worden op vertrouwen, niet langer vanuit elke individuele bank, maar vanuit de sector. Elke bank kan zo opnieuw werken aan zijn eigen identiteit en op innovatie inzetten in functie van haar sterktes.
Regtechs die hier op inspelen zijn de architecten van de bank van morgen!