Het regent al een tijd sombere berichten over specifieke bedrijven in ons land, maar toch bleef onze economie de voorbije kwartalen groeien. “Dat is echter geen reden voor een hoerastemming”, stelt Voka-hoofdeconoom Bart Van Craeynest. “Ons groeipotentieel blijft namelijk verder afbrokkelen. Er is meer dan ooit nood aan een sterk beleid op alle niveaus.”
Terwijl de Duitse en de Nederlandse economie de voorbije twee jaar stagneerden, en de Oostenrijkse en de Finse economie stevig krompen, kon ons land in die periode groeicijfers voorleggen van in totaal 2,4% (gecumuleerd over die twee jaar). Daarmee deden we dubbel zo goed als het gemiddelde van de Eurozone. Die betere prestatie is evenwel grotendeels te danken aan de automatische loonindexering (waardoor de koopkracht bij ons beter overeind bleef dan in de rest van Europa) en het expansieve budgettaire beleid. Beide factoren zijn onhoudbaar op langere termijn. De resulterende concurrentiehandicap en het begrotingstekort moeten de komende jaren terug weggewerkt worden. De voorbije twaalf maanden nam de economische activiteit nog met slechts 1% toe, wat aangeeft dat de groei dit jaar al aan het vertragen is.
Internationaal beter nieuws op komst
De belangrijkste factor voor de internationale conjunctuur in de voorbije jaren was de inflatieschok, en vooral de reactie van de centrale banken daarop. In zowat de hele westerse wereld verhoogden centrale banken fors de rente, wat de economische activiteit afremde. Dat was ook de bedoeling om op die manier de inflatie terug onder controle te krijgen. Ondertussen is die renteverhogingscyclus al een tijdje achter de rug en is de start van een reeks renteverlagingen door zowel de Europese als Amerikaanse centrale bank al gegeven. Het doel is alvast om de wereldeconomie opnieuw een duwtje in de rug te geven, al is dat effect er uiteraard niet van vandaag op morgen.
De voorlopende indicatoren voor de Belgische economie suggereren voor de komende kwartalen meer van hetzelfde. Het consumentenvertrouwen zit vandaag net boven het langetermijngemiddelde, terwijl het ondernemersvertrouwen er duidelijk onder blijft hangen. Anderzijds blijft de koopkracht redelijk overeind. Daarnaast zal de combinatie van renteverlagingen en een verbeterende internationale conjunctuur ook positief afstralen op onze economie.
Nood aan sterk beleid op alle niveaus
De huidige economische situatie impliceert dat er niet meteen een zware crisis, noch echt sterke economische groei zit aan te komen. In elk geval zal de economische groei lang niet krachtig genoeg zijn om de talrijke uitdagingen waar we voor staan op te vangen. Dat gaat onder meer over de oplopende vergrijzingsfactuur, de wankele overheidsfinanciën, de tanende productiviteitsgroei, de moeizame duurzame transitie… Om die uitdagingen aan te pakken, hebben we uiteraard effectieve regeringen – op alle niveaus – nodig die werk maken van diepgaande structurele hervormingen.
